Samen op weg naar de sportieve stad

Publicatie: april 2019, Amsterdam
Laatste update: juni 2020, Amsterdam

Plan ter versterking van de samenwerking tussen de gemeente Amsterdam en Team Sportservice Amsterdam.

Inhoudsopgave

1. INLEIDING
1.1 Sportvisie Amsterdam 2025
1.2 Sportstimulering
1.3 Leeswijzer
2. SAMENWERKINGSPLAN
2.1 De Brede impuls combinatiefuncties
2.2 Werkgeverschap
2.3 Team Sportservice Amsterdam
2.4 Samenwerking
Samenwerkingsrelatie
Samenwerkingsplan
2.5 Van beleid naar uitvoering (plan, do, check, act)
2.6 Nawoord
3. INHOUDELIJK PLAN
3.1 Inleiding
3.2 Aanvraagproces van aanpakken en buurtsportcoaches
De aanvraagportefeuille
3.3 Aanpakken
3.4 Aanvullende ondersteuning
Verenigingsscan
Projectleiders
Opleidingen cursussen
Plannen en matchen van trainers
3.5 Slotwoord

1. INLEIDING

1.1 Sportvisie Amsterdam 2025 

“Amsterdam is een alom erkende sportstad die uitnodigt tot (sportief) bewegen door een beweegvriendelijke en -stimulerende inrichting van de openbare ruimte, een duurzame en toegankelijke sportinfrastructuur en een rijk en divers aanbod van sport- en beweegactiviteiten voor alle Amsterdammers.  

Het Amsterdamse sportbeleid wordt gebouwd op vier pijlers die nauw samenhangen en onderling overlappen: sportparticipatie, sportieve ruimte, sportaanbieders en topsport. Deze pijlers raken in meer of mindere mate aan Amsterdamse doelen in het sociale, economische en ruimtelijke domein. We delen deze doelen, maar de meest effectieve manier om hieraan bij te dragen is het versterken van de sport zelf. 

De strategie van ‘De Sportieve Stad’ is daarom primair gericht op het versterken van de Amsterdamse sportinfrastructuur en het plezier dat sport brengt in het leven van zoveel mogelijk Amsterdammers. Pas dan kunnen we, met behulp van onze accommodaties, netwerk en het grote bereik van sportende Amsterdammers effectief bijdragen aan de brede ontwikkeling van Amsterdam en de Amsterdammer”. 

(Sportvisie Amsterdam 2025 – De Sportieve Stad). 

De vier pijlers van de Sportieve Stad 

De Sportieve Stad is bewust weergegeven als een roos waarvan de bladeren elkaar overlappen. Dit om te illustreren dat uitwisseling plaats vindt tussen de pijlers. Hieronder twee praktische voorbeelden van de verbindingen die in de praktijk tot stand worden gebracht: 

1. Sportstimulering – Topsport 

Vooraf aan het EK atletiek in 2016 organiseerden de buurtsportcoaches, samen met de Amsterdamse atletiekverenigingen, scholierenkampioenschappen voor kinderen uit de sportstimuleringsprogramma’s. De deelnemers waren tijdens het topsportevenement in het olympisch stadion aanwezig om de atleten aan te moedigen. 

 2. Sportaanbieders – Sportieve ruimte 

Gaetano Carretto, buurtsportcoach Urban Sports, helpt in stadsdeel Zuid sportaanbieders om Urbansportaanbod op te starten. Hij adviseert daarnaast het stadsdeel hoe de pleintjes aantrekkelijk ingericht kunnen worden voor deze sporten. 

1.2 Sportstimulering 

De afdeling Sportstimulering van de gemeente Amsterdam draagt zorg voor de uitvoering van het Amsterdamse sportbeleid. Sportstimulering werkt aan een toegankelijke sportomgeving voor alle Amsterdammers, waarbij iedereen het aanbod kan vinden dat bij hem/haar past en met veel plezier de sport kan beleven. Het sportstimuleringsbeleid van de gemeente is gegrondvest in de Sportvisie Amsterdam 2025 – De Sportieve Stad, en wordt tegelijkertijd gevoed vanuit de 22 gebiedsgerichte uitwerkingen vanuit de zeven stadsdelen. 

De gemeente Amsterdam maakt bij het realiseren van haar beleidsdoelstellingen gebruik van de rijksregeling voor de inzet van de Brede regeling combinatiefuncties (Bic). De buurtsportcoaches die op grond van deze subsidieregeling in Amsterdam worden ingezet, vervullen in de uitvoering van de gemeentelijke sportstimulering een sleutelrol. In de wijken verbinden zij de doelstellingen van de Sportvisie aan de gebiedsgerichte aanpak van de zeven stadsdelen. 

De gemeente Amsterdam heeft Team Sportservice gevraagd uitvoering te geven aan de Brede regeling combinatiefuncties, door de inzet van buurtsportcoaches. Team Sportservice Amsterdam (TSA) dient hiertoe jaarlijks een jaarplan in waarin wordt geschetst op welke wijze de buurtsportcoaches een actieve bijdrage leveren aan het realiseren van de doelstellingen van de gemeente Amsterdam. 

De aanpak en de manier van werken van Team Sportservice Amsterdam is gebaseerd op de strategie die de organisatie heeft ontwikkeld om met sport en bewegen bij te dragen aan een gezonde, vitale en sociale samenleving. 

De Strategiekaart maakt zichtbaar hoe door Team Sportservice Amsterdam vanuit strategische doelen van het sportstimuleringsbeleid maatschappelijke waarde wordt gecreëerd voor álle Amsterdammers.

* Klik om te vergroten

De schematische weergave van het Jaarplan maakt zichtbaar hoe vanuit doelen de activiteiten worden ontwikkeld, die de strategische doelen van de gemeente Amsterdam en van Team Sportservice Amsterdam bij elkaar brengen.

* Klik om te vergroten

1.3 Leeswijzer 

Onderliggend plan is opgebouwd uit twee onderdelen. Allereerst wordt in het Samenwerkingsplan een stevige basis gelegd voor de samenwerking tussen de gemeente Amsterdam en Team Sportservice Amsterdam als partner. Hier worden afspraken en randvoorwaarden beschreven die de huidige samenwerking efficiënter en sterker zullen maken. 

In het Inhoudelijk plan worden de inhoud en de werkwijze van de uitvoering van het sportstimuleringsbeleid door Team Sportservice concreet beschreven. 

Beide onderdelen worden op dit moment in dialoog tussen Team Sportservice en de gemeente ontwikkeld. Beide documenten worden zoveel mogelijk in onderliggende schema’s, overzichten en planningen weergegeven. Ze bieden daarmee houvast op strategisch, tactisch en operationeel niveau.  

2. SAMENWERKINGSPLAN

2.1 De Brede impuls combinatiefuncties 

Eind 2007 lanceerden de ministeries van VWS en OCW de ‘Impuls brede scholen, sport en cultuur’. In de impuls werd afgesproken om in de periode tot 2012 in Nederland minimaal 2.500 structurele arbeidsplaatsen te realiseren voor combinatiefunctionarissen. Later werd de regeling omgedoopt tot Brede impuls combinatiefunctie (Bic) en werd de landelijke ambitie opgehoogd naar 2.900 fte.  

Gemeenten werd de kans geboden met cofinanciering van het Rijk hun lokale sport- en beweegbeleid een impuls geven door het aanstellen van combinatiefunctionarissen (vanaf 2008) en buurtsportcoaches (vanaf 2012). 

In december 2007 heeft het college van B & W van de gemeente Amsterdam de intentieverklaring getekend voor deelname aan deze rijksimpuls. Amsterdam behoorde hiermee tot de zogenaamde 1e tranche gemeentes die gebruik maakten van de impuls. Op 1 mei 2008 heeft de gemeente een projectleider combinatiefuncties aangesteld die in de loop van het jaar met een projectgroep de kaders heeft ontwikkeld voor het aanstellen en inzetten van de combinatiefunctionarissen. De eerste combinatiefunctionarissen konden in Amsterdam per augustus 2008 starten, op 3 oktober 2008 volgde in Amsterdam de officiële landelijke kick-off van de impuls. Vanaf 1 januari 2019 is de Brede impuls combinatiefuncties omgezet in de Brede regeling combinatiefuncties. 

2.2 Werkgeverschap 

De gemeente gaf de voorkeur aan om de combinatiefunctionarissen niet zelf (met een ambtelijke status) aan te stellen binnen de gemeentelijke organisatie. Om deze reden werd de samenwerking aangegaan met de afdeling Sportkader van Sportservice Noord-Holland, waar het werkgeverschap van de combinatiefuncties werd ondergebracht. 

Aangezien de combinatiefunctionarissen binnen Amsterdam positieve effecten lieten zien, werd de formatie geleidelijk uitgebreid. Met deze groei nam ook het besef toe dat voor het werkgeverschap van de combinatiefunctionarissen een structurele oplossing nodig was. Gekozen werd voor een constructie waarbij het werkgeverschap in een afzonderlijke stichting kon worden ondergebracht; hiervoor werd gezocht naar een geschikte partij die deze stichting kon faciliteren. 

2.3 Team Sportservice Amsterdam 

De uiteindelijke keuze voor samenwerking viel op Sportservice Noord-Holland, mede door de positieve ervaringen met de bredere dienstverlening van Sportservice, waaronder de verloning van de combinatie­functionarissen. Op 15 december 2010 was Stichting Sportservice Amsterdam een feit en per 1 januari 2011 kwamen de combinatie­functionarissen sport van de gemeente Amsterdam in dienst bij deze werkgever. 

Na een interne verzelfstandiging van de gemeentelijke afdeling Sportstimulering kreeg de stichting een steeds zelfstandiger rol bij de uitvoering van het gemeentelijk beleid ten aanzien van de combinatiefuncties. De beleidskaders van de gemeente Amsterdam bleven daarbij voor Team Sportservice Amsterdam steeds leidend. Vanaf 2018 ging Stichting Sportservice Amsterdam verder onder de naam Team Sportservice Amsterdam. 

2.4 Samenwerking 

De afgelopen jaren is een constructieve en productieve samenwerking ontstaan tussen de gemeente Amsterdam en Team Sportservice Amsterdam. Op grond van het jaarplan van Team Sportservice geeft de gemeente jaarlijks een beschikking af, die op hoofdlijnen de kaders bepaalt voor de uitvoerende rol van de buurtsportcoaches van Team Sportservice Amsterdam. 

De gemeentelijke ambities om met sport en bewegen een maatschappelijke bijdrage te leveren zijn de afgelopen jaren aanzienlijk gegroeid. Deze ambities zijn verwoord in de Sportvisie 2025. Tegelijkertijd wordt in Amsterdam gewerkt met een gebiedsgerichte aanpak die aansluit bij de opgaven, zoals deze vanuit de 22 gebieden worden geformuleerd.  

De samenwerking tussen de gemeente Amsterdam en Team Sportservice Amsterdam wordt hierdoor met de dag intensiever, zowel op niveau van beleid, als op de werkvloer. 

De complexiteit van de samenwerking neemt daarmee ook toe. Het is om die reden van belang dat verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden in de samenwerking helder afgebakend en omschreven worden. Niet alleen voor de beleidsmakers en leidinggevenden, maar ook in de dagelijkse samenwerking in de wijken, op de velden en in de hallen. 

Daarnaast is het goed om in dit plan goed de wijze te beschrijven waarop de samenwerking in een jaarlijkse beleidscyclus wordt vastgelegd. Hiertoe wordt de leer en ontwikkelmethodiek van Deming gehanteerd, die resulteert in een beleidscyclus (plan-do-check-act).  De samenwerking wordt beschreven in een samenwerkingsplan. 

Samenwerkingsrelatie 

In een organogram worden de organisaties van de Gemeente Amsterdam en Team Sportservice Amsterdam beschreven: 

In het daaraan verbonden overzicht worden verantwoordelijkheden en taken van de verschillende functies in het organogram omschreven. 

Overzicht ‘Verantwoordelijkheden & taken van functies’  

Samenwerkingsplan 

Dit samenwerkingsplan heeft als doel een helder en door beide partners gedragen kader te vormen voor de samenwerking tussen de gemeente en Team Sportservice. Het geeft inzicht in verantwoordelijkheden en taken en zorgt dat er duidelijkheid ontstaat over scheidingen in rollen en functies.  

Het plan betekent een aanscherping van het samenwerkingsproces, met als doel om de effectiviteit, efficiëntie en kwaliteit van de uitvoering te vergroten. Dit alles met als doel om in een gezamenlijke inspanning de ambities van het sportstimuleringsbeleid van de gemeente Amsterdam in klinkende resultaten om te zetten. 

2.5 Van beleid naar uitvoering (plan, do, check, act) 

De plan-do-check-act-methodiek van Deming vormt een goed instrument, waarmee de volledige beleidscyclus van strategisch, tactisch naar operationeel niveau en vice versa doorlopen kan worden. In dit figuur wordt deze cyclus weergegeven: 

 * Klik om te vergroten

In het volgende model wordt deze plan-do-check-act-cyclus in de samenwerking tussen gemeente en Team Sportservice gedetailleerd beschreven en worden de actoren en de planning binnen dat proces benoemd. Daarmee komt het volledige samenwerkingsproces van beleid naar uitvoering (en vice versa) in beeld: 

Samenwerkingsproces van beleid naar uitvoering 

Samenvattend ziet dat er als volgt uit:

Hier worden twee realistische voorbeelden gegeven van de PDCA-cyclus in de praktijk 

Doorloop PDCA in praktijk  

2.6 Nawoord 

Samenwerking is een continu proces, gevoed door doorlopende input vanuit de praktijk.  

De door Team Sportservice Amsterdam gekozen PDCA-aanpak garandeert dat dit proces voortdurend wordt doorlopen en kan worden bijgesteld. 

Uit bovenstaand voorbeeld blijkt dat feedback/input uit het werkveld (operationeel niveau) kan leiden tot nieuwe tactische en strategische keuzes en vice versa. Met als doel de uitvoering optimaal te laten aansluiten op de doelstellingen van de gemeente en op de vragen en behoeften vanuit het werkveld.  

De twee kernvragen die Team Sportservice Amsterdam zich stelselmatig in dit proces stelt, zijn dan ook steeds weer:  

“Doen we het goed en doen we het goede?” Pagina-einde 

3. INHOUDELIJK PLAN

3.1 Inleiding 

Het inhoudelijk plan beschrijft de wijze waarop op grond van het gemeentelijk beleid, de vragen vanuit de stadsdelen en de sportaanbieders jaarlijks de inzet van aanpakken en buurtsportcoaches in de stad door Team Sportservice Amsterdam wordt ingezet. Met als doel het bereiken van een optimaal maatschappelijk effect met sport en bewegen in de gemeente Amsterdam. 

Waar de inzet van de aanpakken en de buurtsportcoaches in het verleden één keer per jaar werd gepland, wordt de inzet (gekoppeld aan de aanvragen?) nu een continu proces. Dit om een jaarlijkse tijdrovende procedure te voorkomen en, nog belangrijker, om snel te kunnen inspelen op actuele ontwikkelingen of prioriteiten. Voor de doelgroepen-aanpakken is het van belang om steeds de actualiteit te kunnen volgen en om de hiervoor benodigde kennis en competenties van de buurtsportcoaches te kunnen blijven ontwikkelen. Of, waar nodig, nieuwe buurtsportcoaches te werven. In de hieronder volgende paragrafen wordt beschreven hoe dit proces er uit ziet. 

3.2 Aanvraagproces van aanpakken en buurtsportcoaches 

Onze buurtsportcoachteams werken intensief samen met de stadsdelen binnen de gemeente Amsterdam en de directie van Sport & Bos om zo in elk gebied maatwerk te kunnen leveren. De ondersteuningsaanvragen vanuit de stad en de focuspunten vanuit de gemeente Amsterdam helpen ons bij het bepalen van wat er nodig is. 

Team Sportservice Amsterdam en de gemeente Amsterdam hebben een samenwerkingsproces ontwikkeld om de ondersteuningsvragen uit de stad geprioriteerd bij de buurtsportcoachteams te krijgen. 

Hieronder volgt een stapsgewijze en schematische uitleg van het samenwerkingsproces:  

1. Medewerkers van de directie Sport & Bos of het stadsdeel voeren ondersteuningsvragen in via de combinatieplanner. Zij geven hier ook aan op welk gebied de vraag betrekking heeft en welke medewerker als contactpersoon zal fungeren vanuit de gemeente Amsterdam. Deze ondersteuningsvragen komen terecht op een aparte wachtlijst voor ieder stadsdeel.
2. De regievoerder/programmaleider bij het stadsdeel verhoogt de prioriteit van de ondersteuningsvraag op de wachtlijst waar nodig.
3. Wanneer er ruimte binnen het buurtsportcoachteam ontstaat om een nieuwe ondersteuningsvraag op te pakken, dan zorgt de leidinggevende van TSA dat deze ingepland wordt. Hier wordt rekening gehouden met de door de regievoerder aangegeven prioritering. 

3.3 Aanpakken  

Team Sportservice Amsterdam heeft als doel te excelleren met haar kwaliteit van diensten en producten. Om dit te bereiken hebben wij onder andere de 27 aanpakken die we hanteren helder uitgeschreven. We organiseren cursussen en kennisdeelsessies om onszelf en de manier van werken continu te ontwikkelen. Op deze manier willen we zo goed mogelijk bijdragen aan het zelfredzaam maken van alle Amsterdammers en hun sportaanbieders.  

Deze aanpakken zijn inzichtelijk gemaakt in de Sportpiramide Sportstimulering. 
Aan de linkerkant van de piramide zijn de aanpakken te vinden die bijdragen aan de categorieën Zelfredzaamheid Jeugd & Zelfredzaamheid Volwassenen. De aanpakken binnen de bouwsteen Zelfredzaamheid zijn erop gericht om alle Amsterdammers te stimuleren tot en te begeleiden naar een actieve en zelfstandige leefstijl.  

Aan de rechterkant van de piramide zijn de aanpakken te vinden die bijdragen aan de bouwsteen Samenredzaamheid. De aanpakken binnen de bouwsteen Samenredzaamheid zijn erop gericht om Amsterdamse sportaanbieders te helpen om hun organisatiekracht en maatschappelijke oriëntatie te vergroten waardoor zij vitale organisaties zijn.  

* Klik om te vergroten en door te klikken naar alle aanpakken

3.4 Aanvullende ondersteuning 

Naast deze aanpakken heeft Team Sportservice Amsterdam de kennis in huis om op nog een aantal onderwerpen ondersteuning te bieden. Deze worden hieronder benoemd. 

Verenigingsscan 

De gemeente Amsterdam wil bij al haar sportaanbieders een verenigingsscan uit (laten) voeren. Deze scans zullen worden uitgevoerd door twee vertegenwoordigers uit de driehoek Sportstimulering, Stadsdeel en Team Sportservice Amsterdam. Als aan de hand van deze scan blijkt dat binnen de vereniging ontwikkelwensen/punten zijn dan wordt aan Team Sportservice Amsterdam gevraagd of een buurtsportcoach een analyse van de vereniging kan uitvoeren.  

Om de verenigingsscans zo efficiënt mogelijk in te zetten is binnen Team Sportservice Amsterdam een werkgroep samengesteld van meerdere buurtsportcoaches die zijn opgeleid om de verenigingsscans af te nemen.  

Projectleiders 

Indien een project gestart wordt kan Team Sportservice Amsterdam voor deze projecten een zogenoemde projectleider leveren; dit is een buurtsportcoach met projecttaken. Deze projectleiders kunnen de dagelijkse leiding binnen het project op zich nemen en zorgen dat de juiste randvoorwaarden aanwezig zijn om de gestelde doelen en resultaten binnen de gestelde periode te behalen.  

Voorbeelden van projecten waar Team Sportservice Amsterdam projectleiders op in zou kunnen zetten zijn 

• Veilig sportklimaat  
• Club kader coach  
• Sportpedagoog 
• Gym+  

Opleidingen cursussen  

Team Sportservice Amsterdam kan deels vanuit de expertise van onze buurtsportcoaches en deels onder de vleugels van de Team Sportservice Academy, opleidingen en trainingen bieden aan sportaanbieders. Daarnaast biedt Team Sportservice Amsterdam scholingen en trainingen voor de trainers die ingezet worden op de sportstimuleringsactiviteiten. 

De kennis en competenties die in huis zijn om scholingen en trainingen te bieden is continu in ontwikkeling en zal al naar gelang de vraag en ontwikkelingen binnen de gemeente en in het werkveld steeds verder worden uitgebreid en/of geactualiseerd.  

Voorbeelden van trainingen en scholingen: 

• In veilige handen voor sportaanbieders  
• In veilige handen voor trainers 
• Nix18 trainingen voor sportaanbieders 
• Rookvrije sportkantine trainingen voor sportaanbieders 
• Meer in kortere tijd trainingen voor sportaanbieders (vrijwilligers, trainers, leden) 
• Sportinhoudelijke docentenscholingen  
• Sportinhoudelijke scholingen voor BSC en trainers 
• Niveau 2 sportlicentie cursussen voor een aantal sporten 

Plannen en matchen van trainers  

Team Sportservice Amsterdam heeft een team van specialisten in dienst die planning en matching van zowel buurtsportcoaches als flexibele trainers uitvoeren. Voor deze planning vindt een nauwe samenwerking en afstemming plaats met de sportcoördinatoren van de afdeling Sportstimulering, subsidiepartners van de Gemeente Amsterdam in het speciaal onderwijs en met de sportmakelaar in de stadsdelen. 

Om te zorgen voor een goede afstemming tussen sportcoördinatoren en de planners is  een duidelijke taakverdeling gemaakt. Op hoofdlijnen houdt deze taakverdeling in dat de rollen en verantwoordelijkheden als volgt verdeeld zijn: 

Planner: 

• Personeelszaken 
• Bewaken trajecten 
• Administratie

Sportcoördinator 

• Verantwoordelijk voor sportjaarplan  
• Optreden als contactpersoon voor sportaanbieder 

Een beknopte en uitgebreide uitspecificering van deze taakverdeling staan hieronder.

Verdeling van taken tussen sportcoördinatoren en planners TSA:

Uitgebreide Taak- en Rolverdeling Planner en Sportcoördinatoren 

3.5 Slotwoord 

Team Sportservice Amsterdam kijkt met veel plezier terug op wat in samenwerking met de gemeente is opgebouwd en op de resultaten die dit voor de Amsterdammers en de Amsterdamse samenleving heeft opgeleverd. 

Met de herijking van de samenwerking in dit plan wordt een steviger basis gelegd voor de huidige én toekomstige samenwerking. Tevens wordt een grotere flexibiliteit gecreëerd om te voldoen aan actuele ontwikkelingen en prioriteiten, maar wordt vooral de mogelijkheid gecreëerd om nóg beter en sneller in te kunnen spelen op actuele wensen vanuit het werkveld. Tegelijkertijd worden de competenties van de buurtsportcoaches beter ontwikkeld en ingezet om de gewenste maatschappelijke resultaten te behalen. 

Team Sportservice kijkt uit naar een vruchtbare samenwerking met de gemeente Amsterdam de komende jaren: Samen op weg naar de Sportieve Stad!